Bu içerikte, çalışan bağlılığını artırmada ve liderlik becerilerini geliştirmede oyunlaştırmanın rolü aktarılmış; gerçek şirket deneyimleriyle desteklenen başarı hikâyeleri ve ölçümleme stratejileri açıklanmıştır.
Oyunlaştırma Nedir ve Oyunlaştırmanın Amacı Nedir?
Oyunlaştırma, oyun tasarımı ögelerinin (görev, rekabet, puan vb.) işyerinde eğitim ve performans süreçlerine dahil edilmesidir. Oyunlaştırma ile çalışanların katılımlarını ve motivasyonlarını sürdürülebilir kılmak, davranışlarını yönlendirmek ve öğrenme isteklerini artırmak hedeflenmektedir.
Çalışan Gelişimi ve Bağlılığını Artırmada Oyunlaştırma Uygulamalarının Önemi
Oyunlaştırma, çalışanların yeterlilik ve aidiyet duygusu gibi psikolojik gereksinimlerini desteklemektedir. GoProfiles’ın 2024 yılında gerçekleştirdiği çalışan bağlılığı araştırmasına göre, oyunlaştırma uygulamaları çalışanların motivasyonunu %72, bağlılığını ise %48 oranında artırmıştır. ResearchGate kaynaklı 2023 tarihli bir çalışmada, oyunlaştırmanın iş süreçlerinde sosyal etkileşimi ve geri bildirim kültürünü güçlendirdiği; böylece çalışan performansını doğrudan etkilediği vurgulanmaktadır. Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre ise çalışanların %80’i iş yerinde oyunlaştırma araçlarını kullanmaktan keyif almakta, %84’ü ise kendini daha bağlı hissettiğini belirtmektedir. Inooster’ın blog yazısında da oyunlaştırmanın önemi vurgulanmakta ve beklenen etkinin, çalışanların öğrenme ve gelişim süreçlerinin hızlanması, kurum içi katılımın artması, çalışan bağlılığının güçlenmesi ve iş ortamında aidiyet hissinin büyümesi olduğu ifade edilmektedir.
Liderlik Gelişiminde ve Öğrenme Süreçlerinde Oyunlaştırmanın Rolü
Lider yetiştirmeye yönelik eğitimlerin yalnızca teorik bilgi aktarımıyla sınırlı kalması ve lider adaylarına pratik beceri kazandırmaması, günümüz iş dünyasında artık kabul görmemektedir. Oyunlaştırma bu noktada liderlik gelişimini etkileşimli ve deneyim temelli bir sürece dönüştürür. Springer tarafından yayımlanan sistematik bir incelemede, 23 farklı çalışma analiz edilerek oyunlaştırmanın liderlik eğitimlerinde öğrenmeyi hızlandırdığı ve karar alma, ekip yönetimi gibi becerileri pratikte geliştirdiği ortaya konmuştur. Pepperdine Üniversitesi araştırmacıları tarafından hazırlanan bir çalışmada da oyunlaştırmanın liderlik rollerini benimseme, ekip yönlendirme ve geri bildirim verme becerilerini güçlendirdiği gösterilmektedir. Liderlik gelişimi büyük oranda deneyimsel öğrenmeye dayanır. Oyunlaştırma, katılımcıların yalnızca bilgi edinmesini değil, aynı zamanda bilgiyi uygulama ve değerlendirme becerilerini geliştirmesini de sağlar.
Ülkemizden ve Dünyadan Başarı Hikâyeleri
Simply Business, müşteri hizmeti ekibinin motivasyonunu yükseltmek, hedef takibini kolaylaştırmak ve çalışanların gelişimini desteklemek amacıyla çağrı merkezi performansını canlı olarak izleyen ve puanlandıran bir arayüz kullanmıştır. Her çalışana çözülen çağrı sayısı, müşteri memnuniyeti skoru gibi kişisel hedefler tanımlanmış ve bu hedeflerin tamamlanması puan kazandıracak şekilde tasarlanmıştır. Başarılı çalışanlar belirli eşikleri aştıklarında rozetler kazanarak sürece motive edilmişlerdir. Gerçek zamanlı lider tabloları sayesinde doğal bir rekabet ortamı oluşturulmuştur. Yöneticiler, platform üzerinden çalışanlara doğrudan geri bildirim mesajları iletebilmiş, böylece sürekli etkileşim ve gelişim döngüsü sağlanmıştır. SAP ise e-öğrenme platformlarındaki düşük katılımı artırmak amacıyla “SAP Learning Hub” ve “SAP Community Network” platformlarına oyunlaştırma modülleri eklemiştir. Eğitim modüllerini tamamlayan çalışanlara dijital rozetler verilerek başarıları görünür hale getirilmiş, bu rozetler LinkedIn gibi profesyonel ağlarda da sergilenebilmiştir. Her tamamlanan eğitim puan kazandırarak çalışanların yeni unvanlara ulaşmasını sağlamıştır. Üst düzey çalışanlar ve mentorlar tarafından verilen “en faydalı paylaşım” gibi sosyal tanıma etiketleri ekip içinde takdir kültürünü güçlendirmiştir. Kişisel ilerleme panolarıyla gelişim süreci hem ölçülebilir hem de motive edici hale gelmiştir.
Türkiye’de oyunlaştırma tasarımı süreçlerini sistematik hâle getirmek amacıyla geliştirilmiş araç olan TOY modeli on adımdan oluşmaktadır. İlk adımda kurumun iş hedefleri netleştirilir; yani oyunlaştırmanın hangi davranış değişikliğini ya da performans göstergesini destekleyeceği belirlenir. Bu hedeflere ulaşmak için geliştirilmesi gereken davranışlar tanımlanır. Hedef kitleyi daha iyi anlamak amacıyla çalışan profilleri oluşturulur. Çalışanın süreçte nasıl bir deneyim yaşayacağı oyuncunun yolculuğu olarak kurgulanır. Oyun deneyimini motive edici hâle getirmek için öne çıkarılacak oyun duyguları (başarma, merak, rekabet, aidiyet gibi) belirlenir. Bu duyguları destekleyecek oyun elementleri (puan, seviye, rozet vb.) seçilir. Katılımı artırmak için uygun ödüller tanımlanır. Uygulamanın hangi dijital araçlar üzerinden yürütüleceği teknoloji adımında planlanır. Davranışın sürekliliğini sağlamak amacıyla hatırlatıcılar (bildirimler, anlık görev çağrıları) tasarlanır. Uygulamanın etkinliği ölçümleme ve değerlendirme aşamasında performans göstergeleriyle analiz edilir.
Ölçümleme
Harvard Business Review’a göre etkili oyunlaştırma sistemleri verimlilik, eğitim tamamlama oranı, çalışan memnuniyeti ve gönüllü katılım oranı gibi metriklerle takip edilmelidir. Ölçümleme süreci, oyunlaştırmanın yalnızca eğlenceli bir araç değil, aynı zamanda veriye dayalı bir gelişim sistemi olduğunu kanıtlamak açısından oldukça önemlidir.
Kaynakça
https://www.goprofiles.io/blog/gamification-for-employee-engagement-pros-and-cons/?utm_source=
https://www.openloyalty.io/insider/gamification-case-studies?utm_source=
https://gamificationdecards.com/gamification-decards?utm_source=
https://inooster.com/oyunlastirma-ve-calisan-bagliligi/?utm_source=
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3167667?utm_source=
https://link.springer.com/article/10.1007/s10639-023-12332-0?utm_source=
https://digitalcommons.pepperdine.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1039&context=swbj&utm_source=
Copyright © 2025 
All Rights
Reserved
