İşveren Vekili İşe İade Davası Açabilir mi?

İşveren Vekili Kimdir?

4857 sayılı İş Kanunu'na göre işveren vekili, işveren adına ve hesabına, işin veya işletmenin bütününü yöneten kişidir. Bu kişinin işveren vekili olarak kabul edilmesi için:

• İşveren adına hareket etme yetkisine sahip olması,
• Yönetim görevini fiilen yürütmesi gerekmektedir.

Örneğin genel müdür, insan kaynakları direktörü gibi pozisyonlarda bulunan kişiler, bu sıfata girer. Ancak yalnızca unvan yeterli değildir; yetki ve sorumluluk içeriği esas alınır.

İşe İade Hakkı ve Kanuni Sınırlama

4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesinde, işe iade davalarının kapsamı açıkça çizilmiştir. Aynı maddenin son fıkrasında yer alan hüküm şöyledir:

“İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri hakkında bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son fıkrası uygulanmaz.”

Bu düzenleme doğrultusunda, işveren vekilleri iş güvencesi hükümlerinden yararlanamaz ve işe iade davası açamaz.

Neden İşveren Vekili İşe İade Davası Açamaz?

1. İş Güvencesi Kapsamında Değildir

İşveren vekili; işe alma, işten çıkarma, sevk ve idare gibi yönetimsel yetkilere sahiptir. Bu nedenle, işveren karşısında korunması gereken bir “işçi” olarak değerlendirilmez.

2. İşvereni Temsil Eder

İşveren vekili, işverenin iradesini doğrudan yansıtır. Yani işverenin bir uzantısı olarak hareket eder. Bu kişiler, işveren ile işçi arasındaki hukuki ilişkinin “işçi” tarafında yer almaz.

3. İşçi Statüsünde Sayılmaz

İşe iade davası açabilmek için öncelikle “işçi” statüsüne sahip olmak gerekir. Oysa işveren vekilleri, bu statüde değerlendirilmez. İlgili maddede sayılan yetkilere sahip kişilerin işe iade hakkı bulunmadığı açıkça hüküm altına alınmıştır.

Yargıtay Kararlarında İşveren Vekili

Yargıtay içtihatları da bu konuda nettir.
Aşağıdaki karar, uygulamada sıkça atıf yapılan emsal bir karardır:

“Davacının işe alma ve çıkarma yetkisine sahip olduğu, şirketi temsilen geniş yetkilerle donatıldığı, bu nedenle işveren vekili olduğu ve iş güvencesinden yararlanamayacağı açıktır. Mahkemece aksi yönde karar verilmesi hatalıdır.”
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi – E. 2016/16007, K. 2016/18483 – T. 20.06.2016

Sonuç

İşveren vekili; görev, yetki ve konumu gereği, iş güvencesi koruması altında değildir.
Bu nedenle, iş sözleşmesi feshedilse dahi işe iade davası açma hakkına sahip değildir.
Ancak diğer işçilik alacakları (ücret, kıdem, ihbar vb.) ile ilgili talepleri için dava açabilir.