BORDRO OUTSOURCE<span class="theme-gradient"HİZMETİ</span> Bizde!

Turizm Sektöründe Yeni Düzenleme: 10+1 Haftalık Tatil Sistemi Nedir?

Son dönemde turizm sektörünü yakından ilgilendiren önemli bir yasal değişiklik yürürlüğe girdi. TBMM’de kabul edilip Resmî Gazete’de yayımlanan ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasını taşıyan bu düzenlemeyle birlikte, turizm işletme belgeli konaklama tesislerinde çalışan işçilerin haftalık izin kullanım şekli değişti.

Ali DİLBER

Temmuz 15, 2025

Yeni Sistem Ne Getiriyor?

Mevcut iş hukukuna göre, haftalık çalışma süresini dolduran işçilerin, her 6 gün çalışmanın ardından 7. gün kesintisiz 24 saat dinlenme hakkı bulunuyordu. Ancak yeni düzenlemeye göre, turizm işletme belgesine sahip otellerde ve tesislerde çalışan işçiler, 10 gün aralıksız çalışıp 11. gün haftalık izne çıkabilecek.

Bu sistem, çalışanların haftalık izin hakkından vazgeçmeleri anlamına gelmiyor; ancak bu hakkın ertelenerek kullanılmasını içeriyor.

Resmîleşti: Yeni Yasa Artık Yürürlükte

4857 sayılı İş Kanunu’nun 46. maddesine eklenen hükümle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından turizm işletmesi belgesi verilen tesislerde çalışan işçilerin haftalık izin hakları yeniden düzenlendi.

Yasa metninden ilgili bölüm:

“Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından turizm işletmesi belgesi verilen konaklama tesislerinde çalışan işçilerin bu fıkra kapsamında hak kazandığı hafta tatili, işçinin yazılı talebi veya onayı ile hak kazandığı günü takip eden dört gün içinde kullandırılabilir. Bu hâlde işçinin hak kazandığı hafta tatilinde yaptığı çalışmaların günlük normal çalışma süresi kadarlık kısmı fazla çalışmanın hesabında dikkate alınmaz. İşçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirmek kaydıyla geri alabilir.”

Yasal Dayanak ve Koşullar

Düzenleme, TBMM'de kabul edildikten sonra Resmî Gazete'de yayınlanarak yürülüğe girdi. Sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli işletmeler için geçerlidir. Uygulamanın hayata geçebilmesi için:

İşçinin yazılı onayının alınması gerekiyor,
Haftalık 45 saatlik çalışma süresinin tamamlanmış olması gerekiyor,
Haftalık tatil hakkı, en fazla 4 gün ertelenebiliyor,
Tatil hakkının ileriye taşınması fazla mesai ücreti gerektirmiyor.

Sistemin Uygulamadaki Etkisi

Bu düzenleme, özellikle yaz sezonunda yoğun çalışma temposuna sahip turizm tesislerinde vardiya planlamasını esnekleştirme amacı taşıyor. Ancak uygulamada önemli sorular da beraberinde geliyor:

İşçi rızası baskı altında mı alınacak?
Biriken izinler ne zaman ve nasıl kullandırılacak?
Denetim mekanizmaları bu uygulamayı nasıl kontrol edecek?

4. Kimler Etkilenecek?

Yeni sistem, yaklaşık 300.000 turizm sektörü çalışanını doğrudan ilgilendiriyor. Bakanlık kayıtlarına göre, 7.000'den fazla turizm işletmesi bu kapsama girmektedir. Şu an için yalnızca turizm sektörüne özel bir istisna olan bu uygulamanın, önündeki dönemde inşaat, tekstil, lojistik gibi yoğun çalışma gerektiren diğer alanlara da yayılması söz konusu olabilir.

10+1 Sistemi Ne Anlama Geliyor?

Yeni düzenleme, işçinin haftalık dinlenme hakkını ortadan kaldırmıyor; ancak bu hakkın kullanılma zamanını esnetiyor. Artık:

İşçi, 10 gün boyunca aralıksız çalıştırılabilecek.
11. gün haftalık izin olarak kullandırılabilecek.
Haftalık izin hakkı 4 gün ertelenebilecek.
Bu süre içinde yapılan çalışmalar için fazla mesai ücreti ödenmeyecek.
İşçi, verdiği yazılı onayı 30 gün önceden bildirmek şartıyla geri alabilecek.

Farklı Görüşler ve Tartışmalar

Bu sistemle ilgili farklı paydaşlar çeşitli görüşler ortaya koymuştur:

TÜROB (Otelciler Birliği): "Planlama açısından kolaylık sağlayacak, hakkı ortadan kaldırmıyor."
İşçi sendikaları: "Anayasa ve iş hukuku ilkelerine aykırı. Dinlenme hakkı fiilen daralıyor."
Uzman hukukçular: "Uygulamada işveren baskısı altında alınan onaylar tartışmalı hale gelecektir."
Prof. Dr. Aziz Çelik: “Bu bir esneklik değil, doğrudan çalışma hakkına ve dinlenme ilkesine saldırıdır.”
Ali Dilber: “Dünya ülkeleri 4 günlük çalışma modellerini uygulamaya başlarken, biz 10+1’i esnek model olarak sunuyoruz.”

İzlenmesi Gereken Kritik Noktalar

10+1 sisteminin getirdiği esneklik, sektörel planlama açısından fayda sağlayabilir. Ancak uygulamanın şeffaf, denetlenebilir ve işçi lehine dengeli bir şekilde yürütülmesi kritik önem taşıyor. Bu kapsamda: