Puanlama Yöntemi

PUANLAMA YÖNTEMİ

İş değerleme; Bir örgütte yapılan her işin bir diğeri ile karşılaştırılarak zorluk ya da kolaylık düzeyinin belirlenmesine denmektedir Böylece hangi işin diğerine göre daha önemli, zor ve daha riskli olduğu ve hangi işe daha fazla ödeme yapılması gerektiği belirlenir. İş değerlemesinin genel amacına değinmem gerekirse, işletmedeki her bir iş için, diğer işlere göre değerini ölçmek ve işletmedeki tüm işlerin yer aldığı bir iş hiyerarşisinde sahip oldukları değerleri gösterecek sıraya konmasını sağlamaktır.Böylece puanlama sisteminde herkesin yaptığı işin değerine göre ücret alması sağlanır.

İş değerlemesi yapılırken farklı yöntemlerden yararlanılmaktadır.

“Sayısal iş değerleme yöntemleri ve Sayısal olmayan” iş değerleme yöntemleri olmak üzere iki başlıkta incelenebilir.

•Sayısal olmayan iş değerleme yöntemleri

Sıralama yöntemi ve Sınıflama yöntemidir.

• Sayısal iş değerleme yöntemleri ise

Puanlama yöntemi ve Faktör karşılaştırma yöntemidir.

Puanlama sistemi iş değerleme yöntemlerinde en çok kullanılan yöntemlerden birisidir.Bu sistemde işin değeri her bir faktöre belli bir sistemle sayısal puan verilmesiyle oluşur. İşler göreceli olarak değerlendiriliyor ve faktör derecelerine göre puanlanıp ve derecelendiriliyor. Farklılıkları yansıtan puanlama sistemi düşükten yükseğe puan değerlerini ifade etmektedir. İşler her bir faktör ve ifade edilen derece ile değerlenir. İşin organizasyondaki yeri her faktör için verilmiş puanların toplamı ile belirlenir.Puanlama sisteminde kullanılacak ilk sıralama faktör belirlemesi yapılmasıdır. Faktör sıralamasının 6-11 arasında olması önerilir.

Sonra ki aşama ise faktörlerin tanımlanmasıdır. Bu aşamada ana faktörler

Beceri • Bilgi- öğrenim • Ön yetişme • İş görgüsü olarak karşımıza çıkar. Sonraki işlem ise faktör derecesinin faktör derece sayısının saptanması ve derecelerinin tanımlanması şeklindedir. Her faktör tek tek incelenir ve işlerin dağılım alanının alt ve üst sınırları belirlenir. Faktör dereceleme çizelgesi oluşturulur. Derece tanımları nesnel, kapsamlı, açık ve anlaşılır olmalı, her derece değerlemede kullanılmalı; değişik ifadeler kullanılmamalıdır. Diğer bir aşama ise faktörlerin puan değerlerinin saptanmasıdır.Her faktörün puan planı içindeki önemini gösteren % oranı saptanır ve derece puanları olarak dağıtılır.

Ayrı Faktör Ağırlık Puanının Belirlenmesi Yöntemi :

• Faktör karşılaştırma yöntemine göre ağırlık.

• Benzer işletmenin değerleme planlarından yararlanma

• İstatistik yöntemlerden yararlanma.

• Doğrusal programlama yöntemiyle ağırlık.

• Karma yöntem ile ağırlıklama.

Yönteminin Yararları ve Sakıncaları:

Sonuçlar diğer yöntemlere nazaran daha yeterlidir. Değerlendirici hataları daha azdır. Sonuçlar yalın ve anlaşılırdır. Ücret politikasının belirlenmesine oldukça yardımcı olur. İşlerdeki ve işletmedeki yapısal değişmeler, değerleme planlarına kolaylıkla yansıtılabilir.

Sakıncaları ise;

Faktörlerin seçimi, tanımlanması ve faktör derecelerinin belirlenmesi karışık bir çok uygulamayı gerektirir. Değerleme yapacak kişilerin yoğun bir şekilde eğitilmeleri gerekir. Yöntemin uygulanması uzun zaman alır, masraflıdır.

Keyifli Okumalar Dilerim.