İş Değerlemesi Yapma Nedenleri

İŞ DEĞERLEMESİ YAPMA NEDENLERİ

Yapılan bir işin değerinin belirlenmesi oldukça önemlidir. Bu değerin diğer işlerle sistematik biçimde karşılaştırılarak değerinin bulunmasına kısaca iş değerlemesi diyoruz. Detaylı tanımını yapacak olursak herhangi bir örgütte yapılan her işin bir diğeri ile karşılaştırılarak zorluk ya da kolaylık düzeyinin saptanmasıdır. Böylece hangi işin diğerine göre daha önemli, zor ve daha riskli olduğu veya hangi işe daha fazla ödeme yapılması gerektiği belirlenir. Çeşitli işlerde ortaklaşa bulunan beceri, gayret, sorumluluk, işkolları gibi faktörleri temel alarak, işlerin içerik ve önem bakımından karşılaştırılmasıyla işlere değer biçilmesi şeklinde tanımlanabilir. En önemli husus örgütte yapılan bütün işlere objektif ölçülerle değerlemeyi amaçlarken, her işin kesin değerini ölçmeyi değil, her bir işin diğer işlere göre nispi değerini belirlemektir. Önemine değinecek olursak; “Eşit işe eşit ücret” prensibinin benimsendiği günümüzde de, işlerin objektif bir şekilde değerlendirilerek ücretlendirilmesi, hem çalışan hem de işletme açısından büyük bir öneme sahiptir. Şirketler iş değerlemesini neden yapar? birazda nedenlerine bakalım mı?

İş değerlemesinin hangi amaca hizmet etmesinin istendiğini belirginleştirmek ve anlamak sistemin planlanmasını ve kullanımını etkileyecektir.

İş değerlemesi yapılması sonucunda ulaşılmak istenen amaçların başında organizasyondaki diğer işlere göreceli olarak her bir işin değerini sistematik olarak tanımlamak ve bu yolla ücret yapısına daha basit ve daha akılcı bir temel sağlamak gelir.

Diğer amaçlar arasında da yeni ya da değişen işleri organizasyondaki diğer işlere göreceli değerleriyle ilgili tüm üyeler arasında bir fikir birliği oluşturmak;
Organizasyondaki işleri ve ücret oranlarını diğer organizasyon yapanlarla karşılaştırmada kullanılabilecek bir araç elde etmek;
Performans değerlemesine bir dayanak sağlamak;
Tartışma yaratan durumları azaltacak ve var olan tartışmaların çözülmesini sağlayacak bir ortam yaratmak;
Personelin daha yüksek düzeydeki işlere ulaşma çabalarını artıracak teşvikler sağlamak,
Sendikalarla yapılacak toplu pazarlıklar için bilimsel ve objektif veri sağlamak;
İç ve dış kaynaktan personel bulmada ve seçmede, insan kaynakları planlamasında, eğitim ve geliştirmede, kariyer yönetiminde ve diğer insan kaynakları işlevlerinde kullanılmak üzere işler arasındaki ilişkiler hakkında bilgi elde etmek yer alır.

İnsanlar İş değerlemesini genellikle ücret adaletsizliklerinin giderilmesi amacıyla gündeme geldiğini düşünür. Oysa ki gerek personel gerekse işveren ve işletme yönetimi için ücret yapısının ve ücret ödemelerinin büyük önem taşıdığı açıktır. Ancak iş değerleme sadece ücret yapısının düzenlenmesi için değil, yukarıda sıralanan başka nedenlerle de yapıldığı unutulmamalı. İş değerleme sadece ücretleri düzenlemek amacıyla yapıldığında hataların artacağı kesinlikle söylenebilir. Çünkü bu amaçla yola çıkıldığında ücret endişesi içinde, her işe verilmesi gereken ücret için zihinlerde daha önceden oluşan bazı önyargılarla hareket edilmesi ve hatalı sonuçlara ulaşılması mümkündür. Bu nedenle ücret yapısını düzenlemek öncelikli amaç olsa da iş değerlemesi daha çok doğru amaca ulaşmak için yapılırsa işlerin değerlerini çeşitli yönleriyle incelemek mümkün olabilecek, ücret baskısından kurtularak daha objektif olunması sağlanabilecektir.

Mutlu olun, Mutlu Kalın.