Evden Çalışmada İşverenlerin İş Kazaları Sorumluluğu

EVDEN ÇALIŞMADA İŞVERENLERİN İŞ KAZALARI SORUMLULUĞU

İşverene ait iş yerinde meydana gelen kazalar kural olarak iş kazaları kabul edilmektedir. İş kazaları çalışan – işveren uyuşmazlıklarının en önemli konularından biridir. 2019 yılında Çin’in Wuhan şehrinde başlayan ve tüm dünyaya yayılan Korona virüs (COVID – 19) salgını, küresel bir tehdit oluşturmuştu. COVID – 19 salgını hem insan sağlığını hem de ekonomiyi ve çalışma hayatını olumsuz etkilemişti. Bu olumsuz etkileri en aza indirmek ve çalışma hayatının olumsuz bir şekilde etkilenmesinin önüne geçmek amacıyla esnek çalışma modelleri uygulanmaya başlanmıştı. Bunlardan biri de evden çalışma modeli dediğimiz uzaktan çalışma uygulamasıydı.

Ancak evden çalışma da beraberinde elbette sorunlar getirecekti. Özellikle ülkemizde çoğu kurumun veya çalışanın zorunlu bir şekilde ilk kez yaşadığı bir durum olmuştu. Dolayısıyla işin nasıl yapılacağı başlangıçta bilinmiyordu. Bu durum bazı değişikliklere yol açmalıydı. Örneğin sözleşme maddelerinde bu durum ile ilgili mutlaka yeni maddeler eklenmeliydi. Çalışma saatleri, ara dinlenmeler, evin bir bölümünün çalışma yeri olarak belirlenmesi gibi durumlar çözüme kavuşması gerekiyordu. En önemlisi yaşanacak olumsuz bir durumdan veya kazadan sorumlu kim olacaktı? Bu kaza ev kazası mı yoksa iş kazası olarak mı kayıtlara geçecekti? 

Mevzuatımızda Uzaktan çalışma ile ilgili 2016 yılında bazı değişiklikler yapılarak yasal dayanağa kavuşturulmuştu. İş Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca uzaktan çalışma “işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir” şeklinde tanımlanmaktadır. İş Kanunu’nun 2. maddesinin 3. fıkrasında işyerini “iş organizasyonu kapsamında işverenin örgütlendiği her yer” olarak tanımlayan ifadesi ile ilişkilendirildiğinde, evden çalışma yapan bir çalışanın evinin işyeri olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve burada gerçekleşen bir kazanın da “iş kazası” olup olmadığı tartışmaları ortaya çıkmaktadır. 

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu iş kazasını; “İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olay” şeklinde tanımlamıştır. Bu kapsamda işyerinde gerçekleşen her kaza iş kazası olarak nitelendirilmekle birlikte, işyeri dışında gerçekleşmesine rağmen işin yürütümü nedeniyle meydana gelen bir kaza da iş kazası olarak değerlendirilmiştir. Fakat unutulmamalı ki evden çalışma esnasında yaşanacak her kaza durumunda iş kazası dememiz doğru olmayacaktır. Örneğin, işverenin verdiği bir ekipmanın arızalı olması nedeniyle yangın çıkması ve bunun sonucunda çalışanın evde çalışırken yaralanması bir iş kazası olarak söylenebilir. Ancak çalışanın evde temizlik yaparken düşmesi, meyve keserken elini bıçakla kesmesi, eline sıcak su dökülmesi veyahut bardağın kırılıp eline cam batması gibi yaşanacak olumsuz anları iş kazası olarak nitelendirilmeyecektir. 

Uzaktan çalışma düzeninde işveren gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak ile sorumludur. İşverenin alacağı önlemler doğrultusunda “Borçlar Kanunu’nun 52. maddesi gereği işverenin tazminat sorumluluğunu azaltabilecek ya da ortadan kaldırabilecektir.” Yine işçinin alınan tedbirlere uyup uymadığı da işverenin sorumluluğun tespitinde dikkate alınacaktır. Sonuca gelecek olursak rahatlıkla şunu söyleyebiliriz. Görmedim, duymadım, bilmiyorum demeyin. İş kazası riski var ise hiçbir şey acil değildir. Çünkü iş kazasının mazereti olmaz olamaz

KAYNAK :

http://www.paksoy.av.tr/Files/Publications/Paksoy%20Bilgilendirme%20Notu%20Evden%20%C3%87al%C4%B1%C5%9Fmada%20%C4%B0%C5%9Fverenlerin%20%C4%B0%C5%9F%20Kazalar%C4%B1ndan%20Sorumlulu%C4%9Fu.pdf

https://www.bariserdem.com/4030+uzaktan-calisma-kapsaminda-olan-calisanlarin-is-kazasi-durumlari+yayin-detay.html
https://andishukuk.com/evden-calisma-doneminde-meydana-gelen-is-kazalarindan-isverenin-sorumlulugu
https://www.mondaq.com/turkey/employment-and-workforce-wellbeing/1025930/uzaktan-ali350mada-304350-kazasi

Bu Yazıyı Paylaşın